[ ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ] Ενα βράδυ στη Σµύρνη
Της Αννας Δαµιανίδη
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: 30 Αυγούστου 2010
Είναι δύσκολο να επισκεφθείς τη Σµύρνη, ένα µέρος τόσο βαριά φορτισµένο. Η αίσθηση της απώλειας στην ελληνική συνείδηση την έχει πάει πολύ µακρύτερα από χίλια µύρια κύµατα µακριά κι ακόµα παραπέρα. Κάτι σαν έλξη και απώθηση µαζί στέλνει τα παράλια της Μικρασίας σε άλλον πλανήτη.

Ωστόσο είναι εύκολο να επισκεφθείς τη Σµύρνη.

Υπάρχει µια πτήση εδώ κι ένα µήνα, απευθείας από Αθήνα, και σε σαράντα λεπτά είσαι εκεί. Φτάνεις σε µια πόλη µε το ίδιο κλίµα, δηλαδή ζεστή, που έχει όµως µια µεγάλη παραλία να σε περιµένει µόλις ο ήλιος πέσει. Είναι δέκα χρόνια τώρα, µας είπε η ξεναγός, που η παραλία αυτή διαπλατύνθηκε κι έχουν τα σπίτια µπροστά τους, µετά τον χώρο για πάρκινγκ, µια µεγάλη διπλή λεωφόρο µε νησίδα, ύστερα παρτέρι γκαζόν όπου κάνουν πικνίκ µε τις κουβέρτες τους, ύστερα πεζόδροµο για βόλτες, τραπεζάκια καφενείων, πάγκους µικροπωλητών, χάζι µεγαλοπρεπές. Οι ψαράδες ρίχνουν πετονιές, κι αν δεν έχεις µπορείς να αγοράσεις, οι πλανόδιοι πουλάνε νερό παγωµένο, «οθωµανικό µατζούνι» (µια µαλακιά καραµέλα που την τυλίγουν σε ξυλάκι), φραγκόσυκα που τα καθαρίζουν επιδέξια επιτόπου µε µισό ευρώ το ένα, µύδια µε λεµόνι, πασατέµπο, φωσφορίζοντα παιχνίδια κι ό,τι άλλο µπορείτε να φανταστείτε.

Την πρώτη µας νύχτα στη Σµύρνη, εκεί που ρωτούσαµε τον δρόµο σε έναν ταξιτζή, σταµάτησε ένα γιωταχί µε δυο κοπέλες µέσα, δυο µοντέρνες αγγλοµαθείς επιχειρηµατίες και προσφέρθηκαν να µας πάνε εκεί όπου θέλαµε. Ηµασταν τέσσερις γυναίκες, άδειασαν αστραπιαία το πίσω κάθισµα και στριµωχτήκαµε όλες, κάναµε τη βόλτα στην παραλιακή και µας άφησαν στο Ασανσέρ.

– Πώς να σας ευχαριστήσουµε; ρωτά η ξαδέρφη µου.

– Τεσεκιούρ εντερίµ, λέει η οδηγός µέσα στα γέλια.

Κι έτσι έµαθε την πρώτη της τούρκικη λέξη.




Όσον αφορα το αναλώσιμο κείμενο της 30 ης Αυγούστου θα ήθελα να απαντησω πως εν μεσω Αυγούστου το να παει κανείς στη Σμυρνη ,και κουβαλώντας ένα επίθετο σε –ίδης,το τελευταίο που θα μπορουσε να δει και να εντυπωσιαστει,για να το γραψει κιόλας,είναι η διαπλατυνση της προκυμαιας και τα ..μυδια με λεμονι που πωλουσαν. Πηγα κι εγω ,και ομολογω πως δε θυμαμαι τα φραγγοσυκα που καθαριζαν αλλα τα εκπληκτικα ελληνικα αρχοντικα,την ευαγγελική Σχολη,το διοικητήριο,το πανεπιστημιο του Καραθεοδωρη κι όταν μαλιστα είναι Αυγουστος την προκυμαια τη βλεπεις αλλιώς, το μυαλο σου ξεφευγει και περιπλανιέται στο περιφημο «κε» που τέτοιες μερες 88 χρονια πριν παιχτηκε ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της νεότερης ιστορίας ..Χιλιογραμμενα,χιλιοειπωμενα με κάθε τρόπο,οι φωτογραφίες της προκυμαίας και της Σμύρνης που καίγεται έχουν στοιχειώσει το μυαλό και την ψυχή μας από τα παιδικά μας χρόνια.. και πίσω από αυτην την παραλια "που διαπλατυνθηκε" υπαρχουν δεκαδες αρχοντικα αφημενα με τη σκονη του χρονου και τη μαυριλα της μεγαλης φωτιάς που σου σπρωχνουν τη μνημη σε αναποφευκτους συνειρμους…Ειδικα όταν το επιθετό σου είναι σε –ιδης ή –αδης….
Τεσεκιουρ εντερίμ…για ποιο πράγμα;